مشکلات جلبک ها در منابع آب و تصفیه خانه ها

جلبک ها در منابع آب و تصفیه خانه ها در برخی از مراحل می توانند مفید واقع شده و در اغلب مواقع به دلیل رشد بیش از حد آنها مشکلات متعددی از قبیل تغییر طعم و بو را در آب بوجود می آورند. عوامل متعددی در بروز این مشکل و رشد جلبک ها در منابع آب نقش دارند که از مهم ترین آنها می توان به افزایش دما و راکد بودن آب و کاهش تعداد ماهی های گیاه خوار اشاره نمود. گروه صنعتی هفت؛ تولید کننده تجهیزات تصفیه آب در ادامه به معرفی مشکلات رشد بیش از اندازه انواع جلبک ها در منابع آب و راهکارهای مناسب برای کاهش اثرات منفی این پدیده اشاره خواهد داشت.

جلبک چیست؟

جلبک‌ گروهی متنوع از موجودات شبیه به گیاه هستند که در محیط‌های مختلف رشد می‌کنند. آنها کلروفیل دارند و ساختارهای تولیدمثل ساده‌ای دارند. اندازه جلبک‌ها از تک‌سلولی تا جلبک‌های چندسلولی پیچیده متغیر است. جلبک‌ها در آب، خاک، هوا و روی گیاهان یافت می‌شوند و اغلب در محیط‌های ایستا و آفتاب‌خورده به‌سرعت رشد می‌کنند. آنها می‌توانند باعث مشکلاتی مانند بوی بد، افزایش نیاز به کلر در آب و ایجاد لجن شوند. جلبک‌ها به سه نوع عمده تقسیم می‌شوند: پلانکتونیک، رشته‌ای و ماکروفیتیک.

به نقل از سایت lgsonic

جلبک‌های رشته‌ای و پلانکتونیک می‌توانند با سرعت بسیار بالایی تکثیر شوند و مرگ ناگهانی آنها می‌تواند باعث کاهش اکسیژن در آب شود. در استخرها و دریاچه‌ها، اکسیژن مورد نیاز ماهیان می‌تواند از طریق گیاهان آبزی دیگر تأمین شود، که در غیاب رقابت جلبک‌ها بهتر رشد می‌کنند.

علت رشد جلبک در منابع آب و تصفیه خانه ها

یکی از اصلی ترین مشکلاتی که در اغلب منابع آبی، برکه ها و همچنین حوضچه های تصفیه آب بوجود می آید، رشد جلبک های مختلف از جمله جلبک های سبز آبی می باشند. افزایش دما و حرارت از مهم ترین دلایل جلبک زدن آب به شمار می رود و سطح آب با رشته هایی از جلبک و کف پوشانده میشود. از دیگر دلایلی که باعث میشود تا جلبک و انواع فیتوپلانکتون ها در آب رشد کنند، کاهش تعداد ماهی های پلانکتون خوار از قبیل ماهی های کپور می باشد.

تاثیر جلبک در منابع آب

رشد و تکثیر جلبک های سبز آبی و سایر فیتوپلانکتون ها در آب به چند طریق می تواند تاثیرات نامطلوبی را بر کیفیت آب و همچنین روند تصفیه ایجاد کنند. از مهم ترین تاثیرات منفی رشد جلبک ها در تصفیه خانه ها و منابع آب می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• تکثیر زیاد جلبک به مرور باعث میشود تا سطح آب پوشانده شده و امکان نفوذ نور و همچنین اکسیژن به لایه های زیرین و عمق آب از بین برود. عدم نفوذ اکسیژن به عمق آب به مرور می تواند منجر به مرگ و میز ماهی ها و آبزیان شود.
• از دیگر تاثیرات نامطلوب رخ دادن این پدیده می توان به ایجاد بوی نامطبوع خاک و ماهی در آب اشاره نمود. اصلی ترین دلیل برای ایجاد این بو، Geosmin و MIB می باشند که در جلبک های سبز آبی وجود دارند.
• سیانو باکتری ها موجود در آب منجر به ایجاد مسمومیت در حیوانات و انسان ها میشوند.
• رشد و تکثیر زیاد جلبک ها مسیر فیلترهای شنی و تجهیزات مورد استفده برای تصفیه آب را مسدود نموده و کارایی آنها را کاهش می دهد. علاوه براین، انباشته شدن جلبک ها بر روی فیلترهای تصفیه فاصله شستشوی ممبران ها را کهش می دهد و به مرور می تواند منجر به کاهش طول عمر آنها شوند.
• علاوه بر موارد فوق، رشد زیاد جلبک ها در تصفیه خانه ها باعث میشود تا آب خاصیت خورندگی پیدا کند و به تجهیزات تصفیه آسیب وارد نماید.

مضرات جلبک در آب آشامیدنی

مضرات جلبک در آب آشامیدنی شامل موارد زیر است:

• طعم و بوی نامطبوع: حضور جلبک‌ها می‌تواند طعم و بوی آب را تغییر دهد و آن را نامطلوب کند.
• تولید سموم: برخی گونه‌های جلبک‌ها، مانند سیانوباکتری‌ها، می‌توانند سموم خطرناکی تولید کنند که به سلامت انسان آسیب برسانند.
• گرفتگی فیلترها: جلبک‌ها می‌توانند فیلترهای تصفیه آب را مسدود کنند و عملکرد سیستم‌های تصفیه را مختل کنند.
• کاهش کیفیت آب: جلبک‌ها ممکن است باعث افزایش غلظت مواد آلی و کاهش کیفیت کلی آب شوند.
• رشد میکروارگانیسم‌ها: جلبک‌ها می‌توانند به رشد میکروارگانیسم‌های مضر مانند باکتری‌ها و ویروس‌ها کمک کنند.
• مشکلات در سیستم‌های توزیع آب: رشد جلبک‌ها در لوله‌ها و مخازن ذخیره آب می‌تواند جریان آب را کاهش داده و نیاز به تعمیر و نگهداری را افزایش دهد.
• کاهش اکسیژن در آب: جلبک‌ها به‌ویژه در شب اکسیژن را از آب مصرف می‌کنند و ممکن است منجر به کاهش اکسیژن محلول در آب شوند که برای موجودات آبزی نیز مضر است.
• افزایش نیاز به مواد شیمیایی: حذف جلبک‌ها و اثرات آنها نیاز به استفاده از مواد شیمیایی بیشتر در فرایند تصفیه آب دارد، که ممکن است خطرات اضافی برای سلامت انسان ایجاد کند.

روش های حذف جلبک در منابع آب

با توجه به تاثیرات منفی متعددی که وجود جلبک های مختلف در تصفیه خانه ها و چاه و منابع آبی ایجاد می کنند، به همین دلیل لازم است به شیوه های مختلف مقدار آنها تا حد امکان کاهش پیدا کند. از جمله روش های رایج برای این منظور می توان به گزینه های زیر اشاره نمود:

حذف جلبک ها با روش های فیزیکی

یکی از آسان ترین و ارزان ترین روش ها برای از بین بردن و جمع آوری جلبک های سبز آبی، استفاده از صافی های مختلف می باشد. البته لازم به ذکر است که این روش تا حد کمی جلبک های موجود در آب را جمع آوری نموده و از آسیب وارد شدن به تجهیزات تصفیه خانه و همچنین از تشکیل لایه های ضخیم با کف روی سطح آب جلوگیری می کند.

حذف جلبک در تصفیه خانه با روش های شیمیایی

همان طور که در طول متن اشاره شد، یکی از اصلی ترین دلایل برای ایجاد بوی بد و نامطبوع در آب، Geosmin می باشد که در جلبک های سبز ابی وجود دارند. برای حذف این گروه از الکل ها لازم است از مواد شیمیایی از قبیل سولفات مس استفاده شود. علاوه براین، مواد منعقد کننده و لخته سازها نیز تاثیر مطلوبی بر جمع آوری جلبک ها دارند.

استفاده از تجهیزات مختلف هوادهی از قبیل دیوفیوزرها نیز و تامین اکسیژن مورد نیاز در آب نیز می تواند از رشد بیش از اندازه جلبک ها جلوگیری کند.

از بین بردن جلبک در آب با روش های بیولوژیکی

به عنوان یکی از راهکارهای آسان برای کاهش اثرات نامطلوب رشد جلبک در آب می توان به روش های بیولوژیکی اشاره نمود. همان طور که در طول متن اشاره شد، برخی از انواع ماهی ها از قبیل ماهی کپور Rutilus rutilus و Abramis brama به دلیل مصرف پلانکتون ها می توانند مانع از رشد بیش از اندازه جلبک ها شوند.

نتیجه گیری

براساس آنچه در متن اشاره شد، جلبک‌ها در منابع آب و تصفیه‌خانه‌ها مشکلات متعددی ایجاد می‌کنند، از جمله تغییر در طعم و بوی آب، تولید سموم مضر و کاهش کارایی فیلترها. این مشکلات منجر به افزایش هزینه‌های تصفیه آب و خطرات بهداشتی می‌شود. در نتیجه، مدیریت و کنترل رشد جلبک‌ها در منابع آب از اهمیت بالایی برخوردار است تا کیفیت آب آشامیدنی حفظ شود. با استفاده از روش های فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی براساس شرایط محیط و نوع منابع آبی می توان جلبک آب را حذف کرد.