منهول پلی اتیلن یکی از اجزای شبکه های زیر زمینی می باشد که به منظور دسترسی به شبکه فاضلاب نصب می شود. و به همین دلیل به آن اتاقک یا واحد بازرسی می گویند. نصب منهول در نقاط مختلف باعث می شود که در صورت نیاز به بازدید از شبکه نیاز به حفاری های مختلف نباشد. آدم رو شامل یک محفظه پلی اتیلن به شکل عمودی است که در ارتفاع های مختلف ساخته می شود. به غیر از خطوط فاضلابی از منهول های پیش ساخته می توان در خطوط آب، برق و تلفن نیز استفاده کرد.
با ما همراه باشید تا بیشتر با منهول پلی اتیلن، اجزا و نحوه نصب آن آشنا شوید.
کاربرد های منهول پلی اتیلن
ساخت منهول پلی اتیلن در ابتدا به منظور بازرسی از شبکه فاضلاب بدون حفاری و ترانشه گذاری انجام شد. اما علاوه بر بازرسی در هنگام گرفتگی خطوط فاضلاب با استفاده از آدم رو ها می توان وارد شبکه اگو شهری شد و عملیات تمیز کردن و رفع گرفتگی لوله های فاضلاب را انجام داد. رفع شکستگی لوله ها کاربرد دیگر منهول پلی اتیلن می باشد که می توان بدون آسیب به خیابان و کوچه لوله های فاضلاب را جایگزین و تعمیر کرد. در نتیجه، افزایش سهولت و سرعت بهره برداری و نگهداری از شبکه فاضلاب مهم ترین کاربردی است که منهول پلی اتیلن ارائه می دهد.
علاوه بر خطوط فاضلابی از منهول پلی اتیلن برای سایر شبکه های زیر زمینی مانند خطوط برق، تلفن و آب، همچنین محل کنتور ها و شیر آلات نیز می توان استفاده کرد.
محل نصب منهول پلی اتیلن در شبکه فاضلاب
طبق استاندارد ها نقاط حساس شبکه امکان گرفتگی و افت فشار در آن ها وجود دارد محل نصب منهول پلی اتیلنی می باشند.
- لوله های فاضلابی به شکل مستقیم و بدون زاویه تولید می شوند. به همین دلیل در نقاطی که نیاز به تغییر جهت خطوط وجود دارد یک منهول نصب می شود.
- شیب لوله های اصلی فاضلاب نباید از 0.5 درصد بیشتر باشد. به همین دلیل در مسیر هایی که شیب زیاد است از منهول فاضلابی و به ویژه منهول ریزشی استفاده می شود.
- در نقاط اتصال خطوط فاضلاب به یکدیگر یک منهول قرار می گیرد تا بتوان بر جریان فاضلاب نظارت کرد و مشکلات به وجود آمده را برطرف نمود.
- در خطوط مستقیم نیز بر اساس قطر لوله در فاصله های تعیین شده معمولا بین 80 تا 120 متر یک منهول نصب می شود.
اجزای منهول پلی اتیلن
منهول پلی اتیلن بر خلاف منهول آجری به شکل پیش ساخته می باشد. به این معنا که تمامی بخش های آن در کارخانه تولید شده و در محل نصب و به هم متصل می شوند. این کار باعث افزایش سرعت نصب جابجایی آن می شود. این منهول های پیش ساخته از سه بخش اصلی تشکیل شده اند:
کفی منهول
کفی منهول در اصل محفظه کار منهول می باشد. لوله های ورودی و خروجی به این قسمت متصل می شوند. کفی منهول به شکل شیب دار ساخته می شود که فاضلاب بدون گرفتگی از آن عبور کند. این قسمت باید از لحاظ آب بندی کاملا مناسب ساخته شود چرا که نباید هیچ گونه نشت فاضلابی از آن صورت بگیرد و فاضلاب وارد سفره های آب زیرزمینی شود.
انواع کفی منهول
کفی منهول از لحاظ قطر به دو قطر 1200 و 1000 دسته بندی می شود. هم چنین هر کدام از این کفی ها می توانند ماهیچه دار یا بدون ماهیچه باشند. لوله های ورودی به منهول از دو تا چهار لوله متغیر است. هم چنین چینش لوله های ورودی می تواند با زاویه 90 درجه و یا 45 درجه اجرا شود.
قسمت میانی یا رایزر منهول
رایزر به منظور اتصال قسمت کفی به بالایی مورد استفاده قرار می گیرد. رایزر ها نیز در دو قطر 1000 و 1200 تولید شده و دارای دو رینگ در پایین و بالای خود جهت اتصال به سایر قطعات می باشد. طول رایزر ها از 25 تا 100 سانتی متر متفاوت است و با دیرک های افقی تقویت شده است. با استفاده از این رایزر ها می توان به منهول پلی اتیلن عمق داد تا به نقطه مورد نظر رسید.
بخش فوقانی یا مخروطی منهول
این قسمت قطر آدمرو را از 1000 یا 12000 در نقطه پایینی به 60 سانتی متر در نقطه بالایی کاهش می دهد. این بخش در واقع گذرگاه ورود به منهول پلی اتیلن است.
دریچه منهول
درپوش یا دریچه منهول بخشی از منهول است که آن را در خیابان، کوچه و معابر می بینیم. دریچه ها از جنس چدن و یا بتن می باشند. و به منظور جلوگیری از ورود غیرقانونی و یا ورود مواد خارجی به درون شبکه فاضلاب نصب می شوند. دریچه ها به شکل ترافیکی و غیر ترافیکی ساخته می شوند که با توجه به بار دینامیک بالا سر آن ها انتخاب می شوند.
مزایای استفاده از منهول پلی اتیلن
- قابلیت نصب در عمق های گوناگون
- مقاومت در برابر مواد خورنده موجود در فاضلاب
- مقاومت در برابر فشار های استاتیک و دینامیک
- قابلیت اتصال انواع لوله تک جداره، دو جداره و کاروگیت
- سرعت ساخت بالا
- نصب سریع
- جابجایی آسان
محدودیت های منهول پلی اتیلن
این منهول ها به شکل زیر زمینی اجرا می شوند. اما با این وجود در صورت رسیدن حرارت به آن ها مقاومت کمی در برابر دما های بالا دارند.
مقاومت منهول پلی اتیلن در برابر فشار های خارجی بسیار بالاست. اما در صورت بروز ترک بر روی آن به سرعت گسترش می یابد.
دمای فاضلاب ورودی به منهول باید هم دمای محیط باشد. در صورت استفاده در فاضلاب های صنعتی که دمای بالایی دارند ممکن است دچار مشکل شوند.
فرایند نصب منهول پلی اتیلن
نصب منهول پلی اتیلن نیازمند داشتن تخصص و تجربه در رشته عمران است. در ابتدا حفاری تا 20 درصد بیشتر از قطر منهول انجام می شود. محل لوله های ورودی و خروجی روی کفی منهول مشخص و جدا می شود. پس از انجام زیر سازی با بتن کفی منهول نصب و اطراف آن با شن و ماسه پر می شود. سپس قسمت های میانی و مخروطی متصل می شوند و اطراف آن ها به صورت مرحله ای با شن و ماسه و خاک رس پر می شود. سپس یک دال بتنی ایجاد شده و دریچه آدم رو بر روی آن نصب می گردد.
انواع منهول پلی اتیلنی
با توجه به قطر لوله فاضلاب ورودی و اختلاف ارتفاع لوله ورودی و خروجی می توان منهول های فاضلابی را دسته بندی کرد.
منهول پلی اتیلن جانبی
به منظور نصب در خطوط اصلی فاضلاب که قطر لوله آن بیش از 800 میلی متر می باشد.
منهول پلی اتیلن مستقیم
برای لوله هایی با قطر کم تر از 700 میلی متر و در محل اتصال لوله فاضلاب خانگی مناسب می باشد. در این آدم رو ها می توان لوله ها را به شکل یکپارچه از درون منهول عبور داد. و یک برش 120 درجه بر روی آن اجرا کرد.
منهول پلی اتیلن ریزشی
در محل هایی که شیب مسیر بالاست و اختلاف ارتفاع زیادی بین لوله ورودی و خروجی وجود دارد از منهول ریزشی استفاده می شود. هنگامی که اختلاف ارتفاع بین 60 تا 3 متر باشد از منهول ریزشی استفاده می شود.
منهول کاروگیت
منهول کاروگیتی از پلی اتیلن HDPE و به صورت دو جداره تولید می شود. دو جداره بودن این منهول ها باعث شده تا آب بندی بهتری نسبت به منهول تک جداره و هم چنین مقاومت بالاتری در برابر فشار ها و بار های خارجی داشته باشند. دیوار داخلی آن زرد رنگ و صاف است تا شرایط دید و بازرسی بهتر باشد و قسمت بیرونی آن به شکل موجدار و سیاه رنگ است.
جمع بندی
یکی از مهم ترین بخش های شبکه فاضلاب به منظور بازرسی و کنترل عملکرد خطوط فاضلاب منهول پلی اتیلن است. به دلیل سبکی و پیش ساخته بودن این نوع منهول به شدت مورد استقبال قرار گرفته است. مقاومت بالا، کاربرد متنوع، قابلیت تنظیم ارتفاع از ویژگی های مهم منهول پلی اتیلنی می باشد.
