تصفیه هوازی فاضلاب یکی از روش های تصفیه بیولوژیکی می باشد که اساس و پایه آن برقراری واکنس مواد آلی موجود در فاضلاب با میکروارگانیسم ها و باکتری های هوازی است. به عبارت دیگر، در این روش تصفیه فاضلاب به جای استفاده از مواد شیمیایی برای حذف مواد آلی و مضر، شرایطی فراهم می گردد تا باکتری های هوازی مواد آلی را به عنوان غذا مصرف نموده و منجر به تصفیه بیولوژیکی فاضلاب های صنعتی و بهداشتی گردند. گروه صنعتی هفت؛ تولیدکننده تجهیزات تصفیه آب و فاضلاب در ادامه به روش های مختلف تصفیه هوازی فاضلاب و مزایا و معایب هر یک خواهد پرداخت.
تصفیه هوازی فاضلاب چیست؟
آب ورودی به محیط های صنعتی و مسکونی پس از افزوده شدن مواد آلی مختلف از طریق مواد شوینده و فرآیندهای شیمیایی در دستگاه ها و تجهیزات مختلف صنعتی، در نهایت به پساب های حاوی مواد آلی مضر تبدیل خواهند شد. ورود این مواد آلی به محیط زیست نه تنها باعث آلوده شدن محیط و به خطر افتادن سلامت انسان می گردد، بلکه به سفره های آب زیر زمینی نیز آسیب های جدی وارد خواهد کرد. به همین منظور روش های مختلفی برای تصفیه آب و فاضلاب معرفی شده اند که در دو گروه کلی تصفیه بی هوازی فاضلاب و هوازی تقسیم بندی میشوند. تصفیه هوازی فاضلاب به فرآیندی بیولوژیک گفته میشود که باعث میشود باکتری ها و میکروارگانیسم های هوازی با مواد آلی واکنش برقرار نموده و آنها را اصطلاحا هضم کنند. از شناخته شده ترین روش در این زمینه می توان به تصفیه فاضلاب با لجن فعال اشاره نمود.
در واقع تصفیه هوازی فاضلاب به فراهم کردن بستر نگهداری از لجن فعال در کف استخر یا تصفیه خانه گفته میشود که با تزریق هوا به داخل فاضلاب در نهایت آب، غذا و اکسیژن مورد نیاز برای تغذیه باکتری ها آماده میشود. با مصرف مواد آلی توسط باکتری های هوازی، توده های باکتری به هم انباشته شده و با سنگین شدن وزن آنها، در کف استخر ته نشین خواهند شد و فاضلاب زلال به خروجی انتقال پیدا می کند.
گام های مهم تصفیه فاضلاب به روش هوازی
در ساختار کلی در نظر گرفته شده برای سیستم و پکیج های تصفیه هوازی فاضلاب، چند گام و مرحله مهم در نظر گرفته میشود که هر یک وظایف خاصی را بر عهده دارند. پساب ها قبل از ورود به بخش تصفیه بیولوژیکی، به کمک آشغالگیر دستی و آشغالگیر مکانیکی ذرات جامد بزرگ و معلق پاکسازی میشوند. انجام این کار باعث میشود از آسیب وارد شدن به تجهیزات گام های بعدی جلوگیری شود و تصفیه راحت تر و با سرعت بالاتری انجام شود. پس از این گام، فرآیند بی هوازی تصفیه فاضلاب شامل موارد زیر می باشد:
هوادهی فاضلاب
هما طور که از نام این شیوه تصفیه فاضلاب مشخص است، برای انجام صحیح فرآیند نیاز به تزریق هوا به داخل پساب ها می باشد. برای این منظور می توان از تجهیزات مختلف از قبیل هواده سطحی شناور، هواده سطحی ثابت و هواده عمقی یا دیوفیوزر استفاده نمود. ورود این تجهیزات به داخل تصفیه خانه باعث میشود مقدار زیادی هوا به پساب ها تزریق شده و شرایط را برای واکنش بیولوژیکی مواد آلی و باکتری ها فراهم نمایند. با انجام این فرآیند، باکتری ها رشد و تکثیر نموده و مانند توده گسترده به هم متصل شده و در فاضلاب معلق خواهند شد.
استخر ته نشینی
پس از هوادهی و مصرف مواد آلی توسط باکتری ها، لازم است مدت زمانی را برای ته نشین شده توده های به هم متصل میکروارگانیسم ها اختصاص داده شود. برای این منظور پساب ها وارد استخرهای ته نشینی خواهند شد. بر روی این استخر ها با توجه به شکل ظاهری آنها، پل لجن روب (پل ته نشینی)، پل لجن روب دوار و رفت و برگشتی یا نیم پل ته نشینی نصب می گردد. با اتصال این تجهیزات، پس از ته نشین شدن لایه های لجن در کف استخر، جمع آوری شده و بخشی از آنها تخلیه شده و برخی به مرحله قبل منتقل خواهند شد تا برای تصفیه فاضلاب های ورودی استفاده شوند.
انواع روش های هوازی تصفیه فاضلاب
تصفیه فاضلاب به روش های هوازی یکی از بهترین گزینه ها برای تصفیه خانه های بزرگ شهری می باشد که راندمان حذف BOD و مواد آلی در آنها بسیار بالا است. با توجه به نوع فاضلاب و شرایط تصفیه خانه و ظرفیت و میزان پساب ورودی هر یک می توان از گزینه ها و روش های مختلفی برای تصفیه هوازی فاضلاب استفاده نمود. رایج ترین شیوه های تصفیه هوازی فاضلاب عبارتند از:
لجن فعال متداول با جریان پیستونی CPF
یکی از رایج ترین روش های تصفیه هوازی فاضلاب، استفاده از فرآیند لجن فعال متداول با جریان پیستونی می باشد که به CPF نیز شناخته میشود. در این روش، بخش زیادی از لجن ته نشین شده در استخر وارد حوضچه هوادهی میشود. به طوریکه حدود 25 تا 50 درصد از ورودی این حوضچه را لجن برگشتی تشکیل می دهد. از دیگر ویژگی های این روش هوادهی بیشتر برای ورودی حوضچه و کاهش مقدار آن برای بخش های انتهایی آن می باشد. در این روش از تجهیزات هواده سطحی استفاده میشود تا هوای مورد نیاز برای تغذیه باکتری ها تامین گردد.
لجن فعال اختلاط کامل CMAS
لجن فعال اختلاط کامل یا CMAS به نوع خاصی از فرآیند هوازی تصفیه فاضلاب گفته میشود که قبل از ورود به مخزن هوادهی، ابتدا ذرات جامد معلق در پساب ها ته نشین می گردند. با انجام این عمل به تجهیزات هوادهی فشار کمتری وارد میشود. از دیگر ویژگی های بسیار مهم این روش می توان به استفاده از همزن های بزرگ و قوی برای هوادهی بهتر و بیشتر اشاره نمود.
تثبیت تماسی CSAS
از بهترین روش های تصفیه هوازی فاضلاب برای محیط های بیمارستانی و درمانی می توان به تثبیت تماسی CSAS اشاره نمود. در ساختار کلی این روش تصفیه دو مخزن وجود دارد که برای تماس و تثبیت مورد استفاده قرار میگیرند. پساب ها در مخزن تماس حدود 60 دقیقه قرار میگیرند و در این بازه زمانی مواد آلی توسط باکتری ها تغذیه خواهند شد. مواد معلق و کلوئیدها برای تجزیه وار مخزن تثبیت میشوند.
هوادهی گسترده EAAS
در تصفیه خانه های کوچک با پیاده سازی روش هوازی هوادهی گسترده EAAS می توان راندمان حذف مواد آلی را تا حد زیادی افزایش داد. در این روش ابتدا به کمک آشغالگیرها ذرات جامد معلق از پساب ها حذف شده و در نهایت به کمک هواده عمقی یا دیوفیوزر و هواده های شناور حجم زیادی از هوا به سیال تزریق می گردد. لجن مورد استفاده در این روش حدود 20 تا 30 روز سن داشته و مدت زمان نگهداری هیدرولیکی حدود 24 ساعت خواهد بود.
از دیگر روش های رایج که برای فرآیندهای هوازی تصفیه فاضلاب مورد استفاده قرار می گیرند می توان به کانال اکسیداسیون، رآکتور ناپیوسته متوالی SBR ، فرآیند اوربال، رآکتور بیولوژیکی غشایی MBR اشاره نمود.
کاربرد تصفیه فاضلاب به روش هوازی
با توجه به راندمان بالا حذف BOD موجود در فاضلاب و مقاومت بالای این روش در برابر تغییرات دمایی و محیطی، از روش های تصفیه فاضلاب هوازی بیشتر برای تصفیه خانه های بزرگ استفاده میشود. به عنوان مثال از جمله موارد استفاده این شیوه تصفیه فاضلاب عبارتند از:
- تصفیه فاضلاب بهداشتی شهری
- تصفیه فاضلاب صنعتی
- تصفیه مراکز درمانی و بیمارستانی
- تصفیه فاضلاب کشتارگاه ها
- تصفیه فاضلاب کارخانجات تولید مواد غذایی، نساجی و داروسازی
طراحی، تولید و ساخت پکیج تصفیه فاضلاب هوازی
یکی از اصلی ترین دلایل تنوع بسیار بالا در سیستم ها و تجهیزات پکیج تصفیه فاضلاب صنعتی و بهداشتی به روش های هوازی و بی هوازی، لزوم طراحی آنها بر اساس ویژگی های تصفیه خانه و فاضلاب های موجود در آنها می باشد. به همین منظور، گروه صنعتی هفت با بیش از 30 سال سابقه فعالیت در حوزه تولید تجهیزات تصفیه آب و فاضلاب با بهره مندی از مجموعه ای از مهندسین و تکنسین های با تجربه و متخصص، استانداردهای لازم را برای تولید محصولات خود در مراحل طراحی و تولید رعایت می کند. به منظور اطلاع از شرایط و ویژگی های هر یک از محصولات این مجموعه، کارشناسان گروه صنعتی هفت از طریق راه های ارتباطی ذکر شده در پایین صفحه آماده ارائه مشاوره رایگان می باشند.
