کلرزنی فاضلاب چیست و به چه صورت انجام می شود؟

کلر زنی فاضلاب روشی قدیمی و معمول برای گند زدایی و آلاینده ها و باکتری و میکروارگانیسم های خطرناک در آب و فاضلاب می باشد که با هزینه بسیار کم تا حد مطلوبی کیفیت پساب ها را افزایش می دهد. استفاده از کلر در سیستم های تصفیه فاضلاب صنعتی و بهداشتی به شیوه های مختلفی انجام شده و نوع کلر به کار رفته در آن می تواند با توجه به نوع فاضلاب و شرایط تصفیه خانه متفاوت است. گروه صنعتی هفت؛ تولیدکننده تجهیزات تصفیه آب و فاضلاب در ادامه به بررسی کامل گند زدایی فاضلاب با کلر و مزایا و معایب آن و تاثیر کلر بر باکتری ها و سایر مواد آلاینده در پساب ها خواهد پرداخت.

کلر زنی فاضلاب چیست؟

وجود آلاینده های مختلف شیمیایی و میکروارگانیسم ها در پساب های بهداشتی و صنعتی یکی از بزرگترین معضلات در دنیای امروز می باشد. شیوه های مختلف تصفیه از قبیل تصفیه فیزیکی، شیمیایی و تصفیه بیولوژیکی فاضلاب برای حذف این موارد انجام میشود. یکی از مهم ترین گام ها برای گندزدایی و حذف باکتری ها و قارچ های مضر در پساب ها، استفاده از کلر می باشد. کلر زنی به استفاده از ترکیبات کلر در فرآیندهای تصفیه فاضلاب گفته می شود که منجر به اکسیداسیون و تجزیه میکروارگانیسم می گردد. با توجه به شرایط دمایی و اسیدی فاضلاب نوع کلر مورد نیاز و مقدار آن تعیین شده و در نهایت به کمک تجهیزات مختلف به تصفیه خانه تزریق می گردد. در این روش گند زدایی فاضلاب، در واقع کلر پس از ورود به تصفیه خانه و تماس با پساب ها به هیپو کلرو و یون اکسید کلر تبدیل میشود که فرآیند اسکیداسیون انجام میشود.

تاریخچه کلر زنی فاضلاب

وجود باکتری های بیماری زا و شیوع بیماری های واگیردار از قبیل وبا باعث شد توجه به گندزدایی آب آشامیدنی مورد توجه قرار گیرد. به طوریکه در سال 1854 برای اولین بار استفاده از کلر برای گندزدایی آن توسط کمیسیون آب انگلیس انجام شد. پس از آزمایشهای متوالی و بهبود روش های استفاده از کلر برای تصفیه آب، بالاخره در سال 1884 به مرور از کلر برای گند زدایی آب های آشامیدنی در انگلیس آغاز شد. پس از آن ایالت متحده آمریکا در سال 1910 به مرور آب مناطق و کشورهای مختلف را با استفاده از کلر گند زدایی کرد. علاوه بر تصفیه خانه های آب، بخش تصفیه فاضلاب نیز به مرور به استفاده از کلر برای کنترل رشد باکتری ها، حذف بو و حشرات مضر روی آوردند. به طوریکه در سال 1975 بیش از 75 درصد از تصفیه خانه های فاضلاب از این شیوه برای گند زدایی استفاده کردند.

انواع کلر در تصفیه فاضلاب

با توجه به نوع فاضلاب و مواد آلاینده موجود در آنها و همچنین تجهیزات در دسترس از انواع مختلف کلر برای گند زدایی فاضلاب استفاده میشود. از جمله کلرهای مورد استفاده در کلرزنی فاضلاب می توان به موارد زیر اشاره نمود:

هیپوکلریت سدیم

هیپوکلریت سدیم که به صورت مایع می باشد، یکی از گزینه های مناسب برای کریپتوسپوریدیوم می باشد که نه تنها در تصفیه فاضلاب، بلکه برای گند زدایی آب استخر نیز مورد استفاده قرار می گیرد. البته لازم به ذکر است که تماس هیپوکلریت سدیم با دست و پوست بسیار خطرناک بوده و به همین منظور از پکیج کلر زنی و پکیج تهیه و تزریق مواد شیمیایی برای این منظور استفاده می گردد. علاوه براین، برای کلر زنی فاضلاب با هیپوکلریت سدیم لازم است به مقدار ph توجه داشته باشید، چون این نوع کلر به شدت با محیط های اسیدی واکنش نشان می دهد.

هیپوکلریت کلسیم

پرکلرین یا هیپوکلریت کلسیم از دیگر مشتقات کلر می باشد که برای گندزدایی فاضلاب در پکیج های کلر زنی به صورت مایع و جامد مورد استفاده قرار میگیرد. با توجه به قدرت بالای آن در اکسیدکنندگی، لذا لازم است در ظروفی نگهداری شوند که در برابر خوردگی مقاومت بالایی داشته باشند.

گاز کلر

گاز کلر از دیگر موارد مورد استفاده در کلر زنی فاضلاب می باشد که برخلاف هیپوکلریت سدیم و هیپوکلریت کلسیم، در تماس با پساب ها و انجام واکنش های شیمیایی، هیپوکلرو تولید نموده و منجر به اسیدی شدن محیط می گردد. این گاز بسیار خطرناک بوده و در کپسول های تحت فشار قرار میگیرند و نشتی گاز آن بسیار خطرناک است. استفاده از این گاز تنها با تجهیزات کاملا ایمن در تصفیه خانه ها صورت گرفته و در اتاق های مخصوص نگهداری می شوند.

دی اکسید کلر clo2

این نوع کلر بیشتر برای تصفیه آب استخرها کاربرد داشته و برای تصفیه فاضلاب گزینه مناسبی نمی باشد. با توجه به قدرت اکسیدکنندگی بالا و عدم تشکیل کارآمین و کلروفرم، می تواند گزینه مناسبی برای کنترل فنل ها به شمار رود. در حالت کلی، در تصفیه خانه های فاضلاب به جای دی اکسید کلر از گاز کلر استفاده میشود.

اصول گند زدایی با کلر

با ورود هر یک از مشتقات کلر به تصفیه خانه ها و تماس با پساب ها منجر به ایجاد واکنش های شیمیایی شده و نتیجه این واکنش در نهایت هیپوکلرو و هیپوکلریک می باشد. Ph پایین آب و قلیایی بودن محیط شرایطی را فراهم می کند تا هیپوکلریک خنثی شده و یون های هیدروژن و هیپوکلریت از اسید هیپوکلرو تولید شوند. مقدار PH مورد نیاز برای انجام واکنش های شیمیایی درست کلر با آب حدود هفت می باشد و اگر این مقدار بیش از 8.5 باشد، کلرزنی فاضلاب به خوبی انجام نخواهد شد. با توجه به اینکه خاصیت گند زدایی اسید هیپوکلرو بیشتر از یون اکسید کلر می باشد، لذا باید به PH محیط و میزان اسیدی بودن آن و درجه فاضلاب توجه داشت.

همچنین لازم به ذکر است که در فرآیند کلر زنی فاضلاب، برخی از فلزات سنگین نیز با کلر واکنش نشان داده و از حذف میشوند. به عنوان مثال، آهن 2 ظرفیتی و 3 ظرفیتی در فرآیند کلر زنی تولید رسوب خواهند کرد.

تجهیزات کلر زنی به فاضلاب

همان طور که اشاره شد، استفاده از مشتقات مختلف کلر برای گندزدایی خطرناک بوده و در صورت تماس با دست یا استنشاق گاز آنها، موجب مسمومیت می گردد. به همین منظور تجهیزات مختلفی در این فرآیندها مورد استفاده قرار میگیرند که نه تنها ایمنی را افزایش می دهند، بلکه به اندازه مناسب و با توجه به شرایط پساب ها مقدار کافی از کلر تزریق می گردد. به عنوان مثال، پکیج کلر زنی تولید شده توسط گروه صنعتی هفت تمام استانداردهای لازم برای گند زدایی فاضلاب به کمک کلر را دارا بوده و بدون نیاز به نیروی انسانی عمل تزریق صورت می گیرد.

مزایای کلر زنی فاضلاب

از مهم ترین دلایل استفاده از کلرزنی فاضلاب، تاثیرات مطلوب آن بر افزایش کیفیت فاضلاب می باشد. علاوه براین، از جمله مزایای گند زدایی فاضلاب با کلر می توان به گزینه های زیر اشاره نمود:

• قیمت ارزان نسبت به سایر روش های گند زدایی
• کنترل بو و مقدار لجن
• جلوگیری از خوردگی
• عملکرد مناسب در حذف BOD فاضلاب
• کارایی بالا در غلظت های پایین
• به جای گذاشتن کلر باقیمانده برای از بین بردن میکروارگانیسم های مرده

معایب کلر زنی فاضلاب

علیرغم مزایای زیادی که کلر زنی فاضلاب به همراه دارد، تولید برخی از ترکیبات می تواند تاثیر منجر به بروز بیماری های مختلف گردد. به عنوان مثال، تری هالومتان ها که در اثر کلر زنی تولید میشوند، یکی از ترکیبات سرطان زا می باشد. علاوه براین، برخی از تک یاخته های انگلی از قبیل کریپتوس پوریدیوم ها با کلر زنی از بین نمی روند. به همین دلیل با روش های مختلف لازم است برای حذف کلر از آب اقدام گردد.

طراحی و تولید پکیج تهیه و تزریق مواد شیمایی و کلر زنی

گروه صنعتی هفت با بیش از 30 سال سابقه فعالیت، در مجموعه محصولات تولیدی خود طراحی و تولید پکیج تهیه و تزریق مواد شیمیایی و پکیج کلرزنی را قرار داده است. برای اطلاع از قیمت و ویژگی های این تجهیزات می توانید از طریق راه های ارتباطی ذکر شده در پایین صفحه استفاده نمایید. کارشناسان گروه صنعتی هفت آماده ارائه مشاوره رایگان می باشند.