میکروارگانیسم ها در تصفیه فاضلاب نقش بسیار مهمی داشته و با مصرف مواد آلی موجود در پساب های صنعتی و بهداشتی، اصطلاحا تصفیه بیولوژیکی انجام میدهند. میکروارگانیسم ها در تصفیه فاضلاب به گروه های مختلفی تقسیم بندی شده و هر یک دارای ویژگی های ظاهری و ساختار سلولی متفاوتی هستند. گروه صنعتی هفت؛ تولید کننده تجهیزات تصفیه آب و فاضلاب در ادامه به معرفی میکروارگانیسم ها در تصفیه فاضلاب پرداخته و نقش آنها را در حذف مواد آلی بررسی خواهد نمود.
آنچه در این مطلب می خوانید:
نقش میکروارگانیسم ها در تصفیه فاضلاب چیست؟
از رایج ترین آلاینده های موجود در پساب های صنعتی، انواع مواد آلی می باشند که ورود آنها به طبیعت و سفره های آب زیرزمینی می تواند یک تهدید بزرگ برای سلامتی انسان و سایر جانداران به شمار رود. به همین منظور طی فرآیندهای مختلف نسبت به حذف آنها اقدام می گردد. یکی از کاربردی ترین روش ها که در پکیج تصفیه فاضلاب صنعتی و بهداشتی موجود می باشد، تصفیه بیولوژیکی می باشد. در تصفیه بیولوژیکی فاضلاب در واقع از میکروارگانیسم ها برای حذف مواد آلی استفاده می گردد. میکروارگانیسم ها در تصفیه فاضلاب مواد آلی را به عنوان مواد غذایی مصرف نموده و در نهایت رشد و تکثیر پیدا می کنند. با توجه به نوع تجهیزات و فرآیندهای تصفیه و هوازی یا بی هوازی بودن میکروارگانیسم ها در تصفیه فاضلاب، در ازای مصرف مواد آلی ممکن است لجن و گاز متان تولید گردد.
انواع میکروارگانیسم در تصفیه فاضلاب
میکروارگانیسم های به کار رفته برای حذف مواد آلی از فاضلاب بر اساس ساختار و شیوه زندگی آنها در گروه های مختلفی تقسیم بندی میشوند که از مهم ترین آنها می توان به گزینه های زیر اشاره نمود:
باکتری
باکتری ها از اصلی ترین انواع میکرورگانیسم در تصفیه فاضلاب می باشد که دارای انواع مختلف هوازی، بی هوازی و دوگانه زی هستند. نوع هوازی این باکتری ها برای رشد و تکثیر از مواد آلی موجود در فاضلاب به عنوان غذا تغذیه نموده و اکسیژن مورد نیاز خود را با هوادهی فاضلاب تامین می کند. باکتری ها را می توان بر اساس نوع تغذیه آنها در دو گروه کلی زیر تقسیم بندی نمود:
هتروتروپیک
هتروتروپیک به گونه ای باکتریها و میکروارگانیسم های در تصفیه فاضلاب آب گفته میشود که خود به سه گروه هوازی، بی هوازی و دوگانه زی تقسیم بندی میشوند. مهم ترین ویژگی این باکتری ها مصرف مواد آلی و تغذیه از آنها می باشد و به همین خاطر از آنها در تصفیه بیولوژیکی استفاده میشود. نوع بی هوازی این میکروارگانیسم ها در فرآیندهایی از قبیل UASB، رآکتور تصفیه بی هوازی UAFB، رآکتور بافل دار بی هوازی ABR و رآکتورهای بی هوازی رشد ثابت FBR مورد استفاده قرار میگیرند.
هتروتروپیک های هوازی برای رشد و تکثیر به اکسیژن هوا نیاز دارند و در فرآیندهایی که از این میکروارگانیسم ها در تصفیه فاضلاب استفاده میشود، از دیوفیوزر یا هواده های عمقی استفاده میشود. روش هایی از قبیل لجن فعال متداول با جریان پیستونی CPF، لجن فعال اختلاط کامل CMAS، تثبیت تماسی CSAS و هوادهی گسترده EAAS استفاده میشود. این نوع میکروارگانیسم ها مواد آلی را به عنوان مواد غذایی تغذیه مصرف می کنند و قادر به تصفیه مواد معدنی نمی باشند. نوع دوگانه زی هتروتروپیک ها در هر دو شرایط قادر به رشد و تکثیر هستند.
اوتوتروپیک
این نوع از باکتری ها مواد معدنی موجود در فاضلاب را مصرف نموده و آنها را به اکسید تبدیل می کند. با توجه به اینکه اکسید تولید شده توسط این باکتری ها منجر به خورده شدن تجهیزات فاضلاب میشود، لذا کاربرد زیادی در صنعت تصفیه فاضلاب ندارد.
قارچ
قارچ ها از دیگر میکروارگانیسم ها در تصفیه فاضلاب هستند که در گروه ارگانیسم های هوازی قرار دارند. قارچ ها برای رشد و تکثیر به مواد آلی نیاز داشته و از این طریق می توانند در فرآیند تصفیه بیولوژیکی فاضلاب موثر واقع شوند. البته لازم به ذکر است که تا زمانی نقش قارچ ها در تصفیه فاضلاب موثر می باشد که به صورت توده غالب میکروبی تبدیل نشوند. چون به مرور منجر به مسدود شدن صافی ها و تجهیزات تصفیه خانه خواهند شد. علاوه براین، مشکلات متعددی را در مرحله ته نشینی کلاریفایر به همراه دارند و شرایط بی هوازی را در حوضچه تصفیه بوجود آوردند.
پروتوزوآ
پروتوزوآ در گروه تک سلولی یا تک یاختگان قرار دارند که اندازه ای کمتر از 100 میکرومتر داشته و در تصفیه بیولوژیکی لجن فعال مورد استفاده قرار میگیرند. نوع مورد استفاده در فرآیندهای تصفیه فاضلاب و تصفیه آب که از صافی استفاده می کنند بیماری زا نمی باشند. البته برخی از گروه های پروتوزوآ از قبیل آمیب ها منجر به بیماری های گوارشی می گردند و در تصفیه فاضلاب کاربرد ندارند.
روتیفرها
روتیفرها از میکروارگانیسم های چند سلولی در تصفیه فاضلاب می باشند که هوازی بوده و در فرآیندهای لجن فعال مورد استفاده قرار میگیرند. این گروه از میکروارگانیسم ها در اغلب مواقع در مراحل پایانی تصفیه با لجن فعال مورد استفاده قرار گرفته و باکتری های معلق تغذیه می کنند.
میکروارگانیسم های تک سلولی در تصفیه فاضلاب
علاوه بر باکتری و قارچ ها و گاها جلبک ها، گروه های دیگری از تک سلولی ها را می توان به عنوان میکروارگانیسم در تصفیه فاضلاب در نظر گرفت. این گروه از تک یاخته ها به عنوان مثال در تصفیه فاضلاب پالایشگاه ها و در پنجمین لایه از تصفیه مورد استفاده قرار میگیرند. از جمله تک یاخته ها در تصفیه فاضلاب می توان به گزینه های زیر اشاره نمود:
- تاژکداران نوع خاصی از تک یاخته ها هستند که برای رشد نیاز به مواد آلی دارند. این گروه از تک یاخته ها برای استفاده از مواد آلی موجود در پساب ها با باکتری های هوازی رقابت می کنند.
- مژه داران لجن فعال از قبیل گونه های چسبیده مانند ورتیسیلا، کارشزیم، مژه داران خزنده و مژه داران شناور
- روتیفرها که نه تنها در مصرف مواد آلی موثر است، بلکه باکتری های معلق و آزاد را مصرف می کند. علاوه بر این، در تشکیل فولک نیز دخالت دارد.
طراحی و تولید تجهیزات تصفیه فاضلاب
گروه صنعتی هفت با بهره مندی از مجموعه ای از مهندسان و تکنسین های حرفه ای در حوزه تصفیه آب و فاضلاب، موفق به طراحی و تولید تجهیزات متعدد در این زمینه شده اند. از جمله تولیدات این گروه می توان به طراحی و ساخت پکیج تصفیه فاضلاب بهداشتی و صنعتی، انواع پل های لجن روب، کلاسیفایر و تجهیزات هواده سطحی ثابت و شناور و عمقی اشاره نمود. برای اطلاع از ویژگی های تجهیزات تولید شده توسط گروه صنعتی هفت و دریافت مشاوره برای خرید هر یک از محصولات می توانید از راه های ارتباطی ذکر شده در پایین صفحه استفاده نمایید.
