Ph آب چیست و چرا تا این اندازه در صنعت تصفیه آب به آن اهمیت داده میشود؟ افزایش یا کاهش ph چه تاثیری بر خاصیت اسیدی آب دارد؟ چطور مقدار ph آب را اندازه گیری کنیم و سطح استاندارد آن کدام است؟ این سوالات و ده ها سوال دیگر درباره ph آب وجود دارد که پاسخ دادن به آنها در انتخاب تجهیزات و راه کارهای مناسب برای تصفیه آب الزامی خواهد بود. گروه صنعتی هفت؛ تولیدکننده تجهیزات تصفیه آب و فاضلاب در ادامه به این سوالات پاسخ خواهد داد.
آنچه در این مطلب می خوانید:
ph آب چیست؟
Ph یکی از مهم ترین فاکتورها در استاندارد بودن آب آشامیدنی می باشد که میزان یون H مثبت در آن را نسبت به OH منفی اندازه گیری می کند. این فاکتور برای اولین بار توسط اس پی ال سورانسن در سال 1309 معرفی گردید که البته تعریف آن در سال 1924 با کمی تغییر مواجه شد. به عبارت دیگر، این فاکتور خاصیت اسیدی آب یا قلیایی بودن آن را نشان می دهد. در حالت کلی مقدار PH آب در بازه صفر تا 14 متغیر بوده و هر چه این فاکتور از 7 کمتر باشد، خاصیت اسیدی آب را افزایش داده و بیشتر بودن این مقدار از 7 نشان دهنده قلیایی بودن آب خواهد بود. این فاکتور بر اساس یک رابطه لگاریتمی محاسبه می گردد که رابطه آن به شرح زیر می باشد:
سطح استاندارد ph آب چیست؟
با توجه به تاثیراتی که خاصیت اسیدی و قلیایی آب بر بدن، لازم است مقدار یون H مثبت موجود در آب در سطح مطلوبی باشد تا از امراضی مانند پیری زودرس و پوکی استخوان و بیماری های سنگ کلیه جلوگیری شود. یکی از سوالات رایجی که در این زمینه وجود دارد این است که مقدار استاندارد PH آب چیست؟ لازم به ذکر است که مقدار PH آب باید در بازه 6.5 تا 8 قابل قبول می باشد که مقدار 7 آن به معنای آب خنثی است.
لازم به ذکر است که PH تنها برای آب اندازه گیری نمی گردد، بلکه در تمام محلول های آبی و حتی خون انسان نیز مورد بررسی قرار گرفته و در هر یک مقدار استاندارد این فاکتور متفاوت خواهد بود. به عنوان مثال، مقدار PH خون در بدن انسان 7.34 تا 7.45 می باشد و کاهش آن از سطح 6.9 به معنای عدم توانایی بردن برای زنده ماندن و مرگ خواهد بود.
راه های اندازه گیری ph آب چیست؟
با توجه به اهمیت بسیار بالا خاصیت اسیدی آب و تاثیرات نامطلوب زیاد یا کم بودن آن بر بدن انسان و همچنین تجهیزات صنعتی، این سوال ممکن است وجود داشته باشد که راه های اندازه گیری PH آب چیست و چطور می توان این فاکتور را سنجید؟ برای اندازه گیری مقدار PH یا همان غلظت H مثبت در آب چند روش وجود دارد که برخی از آنها عبارتند از:
اندازه گیری PH آب با کاغذ تورنسل
یکی از رایج ترین روش ها برای سنجش مقدار PH آب استخر و آب های آشامیدنی، استفاده از کاغذهای تورنسل می باشد. با قرار دادن قسمت انتهایی این کاغذها در آب، تغییر رنگ در آن مشاهده می گردد. رنگ ایجاد شده بر روی کاغذ نشان دهنده خاصیت اسیدی یا قلیایی و خنثی بودن آب می باشد. لازم به ذکر است که مقدار PH را می توان با توجه به جدول رنگ و راهنمای ارائه شده برای آن اندازه گیری نمود.
اندازه گیری PH آب با دستگاه
استفاده از دستگاه های PH سنج یکی از دقیق ترین و سریع ترین روش ها برای سنجش این فاکتور می باشد. دستگاه های سنجش و اندازه گیری PH دارای الکترودهای خاصی هستند که با قرار گرفتن در آب مقدار غلظت یون H مثبت را اندازه گیری و عدد آن را بر روی صفحه نمایش درج خواهد کرد. برای اندازه گیری PH و خاصیت اسیدی آب ابتدا مقدار PH4 و سپس PH9 کالیبره شده و در نهایت دستگاه درون محلول قرار گرفته و اندازه گیری انجام میشود.
اندازه گیری ph آب با گیاهان طبیعی
جالب است بدانید که برخی از گیاهان در طبیعت نسبت به اسیدی یا باز بودن آب به شدت عکس العمل نشان داده و تغییر رنگ می دهند. به عنوان مثال، گیاهانی مانند کلم قرمز، ریواس، گلبرگ های گل شمعدانی با قرار گرفتن در آب های اسیدی قرمز و در آب های قلیایی آبی رنگ خواهند شد.
منظور از خاصیت اسیدی آب چیست؟
آب آشامیدنی تاثیر مستقیم بر سلامت تمام اندام ها داشته و عدم توجه به استانداردهای مهم در آن می تواند منجر به بروز بیماری های بسیار خطرناک شود. به همین دلیل لازم است قبل از مصرف آن خاصیت اسیدی آب مورد بررسی قرار گیرد. منظور از خاصیت اسیدی آب قرار گرفتن مقدار PH در بازه صفر تا 7 می باشد. این عدد هر چه کمتر باشد، به همان نسبت خاصیت اسیدی آب افزایش پیدا می کند. به عبارت دیگر، با کاهش PH آب در واقع غلظت و مقدار یون H مثبت بیشتر از OH منفی خواهد شد. برای کاهش قدرت اسیدی آب می توان آهن ربا در آب قرار داد یا از مواد شیمیایی مخصوص استفاده نمود. قرار دادن آهنربا در آب باعث میشود تا مقدار ph کمی افزایش پیدا کند.
مضرات اسیدی بودن آب
استفاده از مواد شیمیایی و فیلترهای مخصوص در تصفیه آب باعث میشود تا مقدار ph دستخوش تغییر قرار گیرد و در برخی موارد افزایش و گاهش کاهش را در آن شاهد خواهیم بود. کاهش بیش از اندازه ph و قرار گرفتن آن در بازه کمتر از 7 نشان دهنده اسیدی شدن آن میشود که اثرات نامطلوبی را بر بدن ایجاد میکند. از جمله اثرات منفی مصرف آب با ph کمتر از 7 می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- بروز بیماری های قلبی و عروقی و تصلب شریان
- افزایش درصد ابتلا به بیماری پوکی استخوان
- خشکی پوست و ریزش موها
- کاهش قدرت سیستم ایمنی بدن
- سرگیجه و سردرد و ترشح اسید زیاد دستگاه گوارش
- افزایش وزن و دیابت
لازم به ذکر است که عبور آب های اسیدی از لوله های فلزی به مرور منجر به خوردگی سطح لوله ها و انتقال حجم بالایی از فلزات به درون آب میشود که در بروز بیماری سرطان و غیره نقش خواهند داشت.
مضرات بالا بودن ph آب چیست؟
در حالت کلی پایین بودن مقدار ph آب برای بدن ضررهای بیشتری نسبت به بالا بودن آن دارد و می توان گفت بهتر است آب قلیایی استفاده شود تا اسیدی! البته این بدان معنا نیست که آب قلیایی برای بدن ضرر ندارد. البته لازم به ذکر است که آب قلیایی حجم بالایی از مواد معدنی و فلزات سنگین را دارا می باشد و باعث میشود تا رسوب زیادی در لوله های انتقال آب بوجود آید. علاوه براین، مداوم این گروه از آب ها منجر به سرگیجه و سردرد و حالت تهوع در افراد می گردد.
فواید بالا بودن ph آب چیست؟
علیرغم تاثیرات نامطلوبی که ممکن است قلیایی بودن آب بر بدن ایجاد کند، بالا بودن این فاکتور می تواند برخی مزایا را به همراه داشته باشد که برخی از آنها عبارتند از:
- جلوگیری از چروک شدن و پیری زودرس پوست
- کمک به کاهش وزن
- جلوگیری از بروز بیماری های قلبی و عروقی
- جلوگیری از بروز بیماری سرطان پوست و سینه و پروستات و مری
- کاهش ترشح اسید معده