تصفیه فیزیکی فاضلاب اولین گام در تصفیه پساب های صنعتی و بهداشتی می باشد که علاوه بر افزایش راندمان سایر گام ها، از آسیب وارد شدن به تجهیزات به کار رفته در تصفیه شیمیایی و بیولوژیکی نیز جلوگیری می کند. تجهیزات و فرآیندهای به کار رفته در تصفیه فیزیکی فاضلاب با توجه به نوع پساب ها و کیفیت مورد نظر برای فاضلاب متفاوت می باشد. گروه صنعتی هفت؛ تولیدکننده تجهیزات تصفیه فاضلاب در ادامه نگاهی جامع به این گام از تصفیه پساب ها داشته و به سوالاتی از قبیل تصفیه فیزیکی فاضلاب چیست، چه تجهیزاتی لازم دارد و به چه صورت انجام میشود پاسخ خواهد داد.
آنچه در این مطلب می خوانید:
تصفیه فیزیکی فاضلاب چیست
به فرآیند جداسازی ذرات معلق و جامد در پساب های صنعتی و بهداشتی اصطلاحا تصفیه فیزیکی گفته میشود. با توجه به نوع فاضلاب ممکن است تکه های پارچه، شاخ و برگ درختان، شن و ماسه و قطعات پلاستیکی و غیره در سیال ورودی به تصفیه خانه ها وجود داشته باشد. ورود این ذرات به تجهیزات تصفیه فاضلاب از قبیل پمپ و لوله و اتصالات ممکن است آسیب های جدی وارد کند. علاوه براین، عدم حذف این موارد باعث میشود در تصفیه شیمیایی و تصفیه بیولوژیکی فاضلاب فشار زیادی به تجهیزات وارد شود و کیفیت خروجی آنها کاهش پیدا کند. به همین منظور با تجهیزات کاربردی و بسیار ساده فرآیندهای تصفیه فیزیکی فاضلاب های صنعتی و بهداشتی پیاده سازی می گردد.
مهم ترین گام های تصفیه فیزیکی فاضلاب
ذرات و مواد جامد معلق در پساب ها دارای اندازه های مختلفی بوده و به منظور حذف آنها لازم است گام و مراحل مختلفی به ترتیب طی شود که عبارتند از:
آشغالگیری فاضلاب
با توجه به ظرفیت تصفیه خانه و سرعت ورود سیال به آن و اندازه و مقدار تکه های جامد معلق در فاضلاب، لازم است آشغالگیرهای مناسب در ورودی کانال فاضلاب نصب گردد. آشغالگیرهای مورد استفاده در این گام از تصفیه فیزیکی فاضلاب متنوع بوده و هر یک دارای ویژگی های خاصی هستند که از مهم ترین آنها می توان به گزینه های زیر اشاره نمود:
آشغالگیر مکانیکی
از دیگر انواع آشغالگیرها که برای تصفیه خانه های بزرگ کاربرد زیادی دارد می توان به آشغالگیر مکانیکی اشاره نمود. مهم ترین ویژگی این تجهیزات این است که در بالای آن موتور نصب میشود تا پس از انباشته شدن ذرات جامد موجود در فاضلاب بر روی صفحه مسدود کننده، فرآیند جمع آوری انجام شود. آشغالگیرهای مکانیکی از نظر ساختار ظاهری به گروه های میله ای، مشبک یا توری، تسمه ای، میله ای رفت و برگشتی، زنجیره ای، نیرومحرکه زنجیری و استوانه ای دوران تقسیم بندی میشوند. در این نوع آشغالگیر از نیروی انسانی استفاده نشده و قابلیت حذف مواد جامد معلق تا 2 تا 3 میلی گرم را دارا هستند. لازم به ذکر است که نیروی لازم برای حرکت موتور در آشغالگیرهای مکانیکی از برق تامین می گردد و به همین خاطر نسبت به نوع دستی مصرف انرژی بالاتری دارد.
آشغالگیر دستی
آشغالگیر دستی به صفحه ای متشکل از چند میله گفته میشود که با فاصله های مشخص از هم قرار گرفته و از ورود ذرات با اندازه بیشتر از دو سانتی متر به تصفیه خانه جلوگیری میشود. همان طور که از نام این تجهیزات مشخص است، پس از انباشته شدن ذرات و تکه های جامد بر روی صفحه اپراتورهای انسانی فرآیند جمع آوری را انجام می دهند. آشغالگیرها دارای انواع مختلف دانه ریز، دانه درشت بوده و با توجه به عدم نیاز به نیروی برق استفاده از آن برای تصفیه فیزیکی فاضلاب کاملا مقرون به صرفه می باشد. همچنین لازم به ذکر است که جنس به کار رفته برای ساخت بدنه و صفحه آشغالگیر، کاملا در برابر مواد اسیدی و خورنده مقاوم بوده و طول عمر بالایی دارند.
آشغالگیر زوج توری
آشغالگیر زوج توری از دو صفحه مشبک و توری تشکیل شده است که مسیر عبور فاضلاب را مسدود می کند. این نوع آشغالگیر در گروه آشغالگیرهای مکانیکی قرار داشته و بدون استفاده از اپراتور انسانی جمع آوری مواد انباشته شده بر روی صفحه صورت میگیرد. با توجه به استفاده از دو صفحه توری در ساختار کلی این آشغالگیر، راندمان و کارایی آن برای تصفیه فیزیکی فاضلاب و حذف مواد جامد معلق در آن بالا بوده و با خراب شدن یک صفحه، امکان ادامه کار با یک صفحه دیگر وجود دارد.
ته نشین شدن ذرات معلق در فاضلاب
فاضلاب های صنعتی و بهداشتی علیرغم عبور از صافی های متعدد (آشغالگیرها)، به طور کامل از مواد معلق پاکسازی نمیشوند. بسیاری از این ذرات کوچک با توجه به وزن آنها اگر فرصت داشته باشند، به کف تصفیه خانه ته نشین خواهند شد. دومین فرآیند مهم در تصفیه فیزیکی فاضلاب های صنعتی و بهداشتی، اختصاص دادن زمان برای ته نشین شدن مواد معلق در استخرهای مخصوص می باشد. با انجام این کار تا حد زیادی ذرات ریز و معلق به کف استخر منتقل شده و به مرور به لجن تبدیل میشوند که به صورت دوره ای تخلیه خواهند شد.
حذف شن و ماسه و ذرات ریز در فاضلاب
در آخرین گام های تصفیه فیزیکی فاضلاب ها لازم است راهکاری برای حذف شن و ماسه های بسیار ریز ارائه گردد. یکی از بهترین راهکارها در این شرایط انجام عمل شناورسازی می باشد. برای انجم اینکار می توان از تجهیزاتی از قبیل کلاسیفایر استفاده نمود. کلاسیفایر یا دانه گیر در گروه تجهیزات بسیار ساده اما کاربردی تصفیه فاضلاب قرار میگیرد که دارای بخش های مختلفی از قبیل بدنه، نوار نقاله حلزونی و الکتروگریبکس می باشد. آب از دریچه ورودی وارد بدنه کلاسیفایر شده و جریان نوار نقاله حلزونی حرکت نوار و ایجاد نیروی گریز از مرکز می شود. ذرات ریز و دانه های شن در اثر ایجاد این نیرو از آب جدا شده و به سمت خروجی دستگاه حرکت نموده و از آن خارج میشوند. در نهایت فاضلاب بدون ذرات شن و ماسه و موارد مشابه حاصل خواهد شد.
علاوه بر کلاسیفایر در این مرحله همچنین می توان از انواع چربی گیر نیز استفاده نمود. به عنوان مثال،چربی گیر CPI یکی از کاربردی ترین تجهیزات در این زمینه می باشد که باعث میشود ذرات کلوئیدی معلق در فاضلاب با اندازه حداقل 50 میکرون از فاضلاب جدا شود. در چربی گیر cpi فاضلاب ورودی به دستگاه به سمت صفحات مورب با زاویه 45 تا 60 درجه منتقل میشوند. این صفحات دارای لایه های تقویت شده با رزین می باشند در نهایت باعث میشوند ذرات چربی به بالای سطح فاضلاب و مابقی که وزن سنگین تری دارند ته نشین شوند.
تجهیزات تصفیه فیزیکی فاضلاب صنعتی و بهداشتی
بر اساس فرآیندها و گام های مختلف ذکر شده برای تصفیه فیزیکی پساب های صنعتی و بهداشتی که به آن اشاره شد، تجهیزاتی از قبیل موارد زیر مورد نیاز می باشد:
- انواع آشغالگیر (دستی، مکانیکی و زوج توری)
- استخرهای ته نشینی و پل های لجن روب برای جمع آوری لجن ته نشین شده
- کلاسیفایر و انواع دانه گیر برای حذف دانه های ریز مانند شن و ماسه
- انواع چربی گیر API و CPI
طراحی و ساخت تجهیزات تصفیه فاضلاب
گروه صنعتی هفت به عنوان یکی از باسابقه ترین تیم های فعال در حوزه طراحی و تولید تجهیزات تصفیه آب و فاضلاب، در مجموعه محصولات خود تولید انواع محصولات تصفیه فیزیکی را قرار داده است. این محصولات که شامل آشغالگیرهای دستی، مکانیکی و زوج توری، کلاسیفایر و انواع پل های لجن روب می باشد، بر اساس استانداردهای روز دنیا تولید می گردند. برای اطلاع از ویژگی های این تجهیزات و استعلام قیمت هر یک می توانید از طریق راه های ارتباطی ذکر شده در پایین صفحه استفاده نمود و با کارشناسان گروه صنعتی هفت در ارتباط باشید.
